Geografia

Kąt kursowy

Kąt kursowy

Jest to specyficzny kąt, który zawarty jest między dziobową linią symetrii statku a linią łączącą określony obiekt z obserwatorem. Wyróżnia się aż trzy metody oznaczania owego kąta kursowego, a mianowicie jako kąt okrężny od zera do trzystu sześćdziesięciu stopni, kąt…

Protraktor

Protraktor

Jest to swoisty przyrząd nawigacyjny w formie podwójnego kątomierza. Składa się on z trzech ramion, które można ustawiać pod wybranym przez siebie kątem, względem siebie. Jego zadaniem jest określenie pozycji obserwowanej z pomiarów dwóch kątów poziomych. Mierzone są one poprzez…

Pływy morskie

Pływy morskie

Jest to ogólna nazwa na przypływy i odpływy. Są to regularnie występujące podnoszenia i opadania poziomu wody w oceanie/morzu. Daje to zjawisko pływowe. Przyczyną są siły grawitacyjne Księżyca i Słońca, szczególnie tego pierwszego. Ponadto wpływa tutaj częściowo również siła odśrodkowa…

Sekstant

Sekstant

Jest to swoiście optyczny przyrząd nawigacyjny, który stosowany był dawniej w żeglarstwie i astronomii. Służy przede wszystkim do mierzenia wysokości ciał niebieskich na horyzontem, jak i kątów poziomych i pionowych między obiektami widocznymi na Ziemi. Nazwa wzięła się od sexta,…

Azymut

Azymut

Jest to kąt między północną częścią południka odniesienia a określonym kierunkiem poziomym. Wartość liczy się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Wyrażana jest wielkość w mierze kątowej, najczęściej w stopniach. Przede wszystkim wykorzystywany było dawniej, a obecnie czasami, dla orientacji w…

Akwatorium

Akwatorium

Jest to dokładnie to samo pojęcie, co akwen. Stosowany jest obecnie przede wszystkim względem obszarów wody o konkretnym znaczeniu. Na przykład wyróżnia się akwatorium portowe, którym jest wewnętrzna część powierzchni wodnej portu bądź też przystani. Najczęściej otoczone jest ona budowlami…

Nawigacja

Nawigacja

Tym terminem określa się swoisty dział wiedzy, który zajmuje się głównie określaniem bieżącego położenia oraz drogi do celu dla statków, pojazdów czy innych obiektów, które się poruszają. Wyróżnia się kilka typów nawigacji, a mianowicie: satelitarna, astronomiczna, pilotowa, radiowa, radarowa, inercyjna,…

Loksodroma

Loksodroma

To linia krzywa na powierzchni kuli, przecinająca wszystkie południki pod tym samym kątem. Na mapie w rzucie czyli Merkatora odwzorowuje się w postaci linii prostej i taka też jest powszechnie stosowana w nawigacji morskiej i lotniczej, aby wykreślić kurs. Nie…

Siatka Kirchoffa

Siatka Kirchoffa

Siatka ta należy do siatek umownych i była znana już w piętnastym wieku. Zaliczana jest do siatek pseudowalcowanych lub nawet trapezowych. Służy do pokazywania całej Ziemi lub jednej półkuli. Odwzorowuje wiernie równik, południk środkowy oraz równoleżniki sześćdziesiąt stopni. Wszystkie równoleżniki…

Równoleżnik

Równoleżnik

Okrąg powstały z powodu przecięcia powierzchni kuli ziemskiej prostopadłą płaszczyzną do jej osi. Najdłuższym równoleżnikiem jest równik, dzieli kulę ziemską na dwie półkule czyli północną i południową. Podstawowymi równoleżnikami są równik, zwrotnik Raka, zwrotnik Koziorożca, koło podbiegunowe na północy i…